Info
instalacja wideo
W operowym orkiestronie artysta dokonał wielu rejestracji prób i strojenia instrumentów, by następnie w procesie montażu skomponować własny wizualno-akustyczny spektakl.
Orkiestron – tytuł wielokanałowej instalacji wideo Marka Wasilewskiego – to nazwa specjalnego kanału dla orkiestry, mieszczącego się w operze poniżej sceny. Dzięki uprzejmości Teatru Wielkiego w Poznaniu artysta dokonał wielu rejestracji wideo podczas prób i strojenia instrumentów odbywających się bezpośrednio przed spektaklami.
Prezentowana w Centrum Sztuki WRO instalacja jest wizualno-akustycznym spektaklem skomponowanym w procesie montażu wybranych fragmentów orkiestrowych prób. Powstała w ten sposób przestrzeń akustyczna nawiązuje do innej pracy Wasilewskiego – zrealizowanych w 2004 roku Graczy – w której w podobny sposób zestawieni zostali ze sobą – nie znający się wcześniej – grający w nowojorskim metrze muzycy.
O wystawie
Marek Wasilewski jest artystą zajmującym się przede wszystkim sztuką wideo, ostatnio coraz częściej w swoich pracach posługuje się fotografią cyfrową. Zdarza się także, że sięga do środków wyrazu odległych od technologii nowych mediów. (np. Słownik z 2003 roku).
Tomasz Wilmański pisał, że rozpatrując twórczość Wasilewskiego, należy skupić się w pierwszym rzędzie na „pojemności merytorycznej”, sensach zawartych w realizowanych przez niego obrazach filmowych, które warunkują (scalają) wszystkie pozostałe elementy języka jego wypowiedzi artystycznych. Artysta realizuje filmy, które ukazują najczęściej proste, prozaiczne zjawiska, wyjęte z codziennej, otaczającej go rzeczywistości. Z tym że, obraz filmowy nie jest nam przekazany do jednoznacznego odczytania…
Ryszard Kluszczyński w książce Obrazy na wolności zauważył, że w twórczości Wasilewskiego występuje silnie zaznaczona skłonność do analizy języków sztuki, wewnętrznej struktury dzieła oraz jego relacji z medium.
Jarosław Lubiak stwierdził z kolei, że w swoich pracach, które oscylują wokół poetyki „wideo naturalnego”, artysta eksploatuje specyficzną obrazowość medium, jakim jest wideo. Paradoksalnie obrazowość ta ma niezwykle szerokie spektrum, rozciągające się od niemal reportażowej rejestracji po niemal malarską malowniczość.
W swoich najnowszych realizacjach Marek Wasilewski podejmuje grę z konwencjami przekazów telewizyjnych, dokonuje ich dekonstrukcji, mistyfikacji i manipulacji. Tak było w przypadku realizacji Chuligan z 2004 roku, w której autor cytuje wypowiedzi jednego z posłów Sejmu RP o powinnościach sztuki wobec społeczeństwa, czy pracy Hymn (2005), w której podczas transmisji rozpoczęcia meczu piłkarskiego zamiast hymnu Polski pojawia się Bogurodzica. Problem zbiorowego odczuwania emocji i ich związek z przeżyciem religijnym silnie obecny jest też w pracy Transsimision – opartej na rejestracji transmisji pogrzebu Jana Pawła II zrealizowanej przez arabską telewizje Al Jazeera. Na to, co znane i oswojone, patrzymy tu z zaskoczeniem okiem Innego. Dystans obserwatora ułatwia rozwikłania kulturowych kodów, które z tej perspektywy wydaja się niemal egzotyczne.
Kolejna realizacja Wasilewskiego wpisuje się w ten cykl prac, unikając jednak bezpośrednich odniesień politycznych, odchodzi tez od strategii cytatu na rzecz własnej rejestracji wideo. Polski las (2006) to pełna przewrotnego poczucia humoru gra z konwencjami telewizyjnych programów przyrodniczych. Bardzo wyraźnie zostaje tutaj zakwestionowane pojęcie „natury” i „naturalności”, a także prawdy i „prawdziwości” – pozornie obiektywnej relacji z tego, co zobaczyło oko kamery. Tytuł, który w dosłowny sposób określa miejsce akcji, staje się jednocześnie rodzajem ironicznej metafory, która podaje w wątpliwość wszystko to, co wydaje się oswojone i niezmienne. Zagadnienie wymieszania kontekstów i znaczeń jest charakterystyczne i dla wcześniejszych projektów Wasilewskiego, który filmuje najczęściej bardzo proste, wręcz prozaiczne zjawiska, a następnie przy pomocy zręcznej modyfikacji przeprowadza ich dekonstrukcję. Pokazuje jakby zanikanie poczucia naturalności, gdy obraz rzeczywistości zostaje zdegradowany i przeinaczony. Widok małpy w scenerii polskiego lasu budzi poczucie lekkiej obawy. Czy to świat stanął na głowie, czy ja go po prostu źle odbieram? A jeśli cały przekaz, którym dysponujemy – albo raczej, który nam jest dany do dyspozycji – oparty jest właśnie na takim absurdzie? Jeśli wszystko, co stworzone w nieokreślonej „telewizyjnej realności” wynika z takich przekłamań? Wniosek jest jeden, po prostu trzeba samemu pójść do lasu i to sprawdzić – pisze Katarzyna Urbańska. (Obieg, 21.06.2006).
Wydarzenia towarzyszące
Spotkanie autorskie z Markiem Wasilewskim poświęcone jego najnowszej książce
Czy sztuka jest wściekłym psem?
13.02.2009 | 17:00
Najnowsza książka Marka Wasilewskiego, podobnie jak dwie jego poprzednie pozycje, zawiera eseje i rozmowy o sztuce przeprowadzone z artystami i teoretykami. W pierwszej części znajdziemy istotne, przekrojowe teksty dotyczące takich tematów, jak sztuka mediów, rola muzeów, czy kontrowersje rodzące się na styku sztuki i polityki. Są tu też wnikliwe analizy twórczości Billa Violi, Matthew Barney’a czy Mirosława Bałki.
Odrębną część książki stanowi cykl rozmów ze sławami światowej sztuki: Louisem Burgeois, Shirin Neshat, Garym Hillem czy Krzysztofem Wodiczko. Marek Wasilewski oddaje głos zarówno artystom, jak i krytykom, wydawcom i kuratorom, co nadaje całości dodatkowy ton krytycznej refleksji. Ta część książki układa się więc w interesujący wielogłos przedstawicieli różnych światów, dla których niezwykle istotne są korzenie i kontekst kulturowy kraju, z którego pochodzą. Łączą ich język artystycznej wypowiedzi i wspólnota wartości ukształtowane przez paradygmat sztuki nowoczesnej.
Dlatego lektura zafrapuje nie tylko dla badaczy sztuki współczesnej, ale też antropologów, kulturoznawców i miłośników sztuki.
O artyście
Marek Wasilewski, ukończył PWSSP w Poznaniu (1993) i Central Saint Martins College of Art. & Design w Londynie (1998). Był stypendystą the British Council, Fundacji Fulbrighta i Kościuszko Foundation. Jest profesorem ASP w Poznaniu, wykłada na Wydziale Komunikacji Multimedialnej. Jest autorem tekstów o sztuce i redaktorem naczelnym dwumiesięcznika „Czas Kultury”. Jest autorem trzech książek Sztuka nieobecna, Sex, pieniądze i religia oraz wydanej w 2009 roku Czy sztuka jest wściekłym psem?.
Jego twórczość koncentruje się przede wszystkim na realizacjach wideo. Jego prace pokazywane były na wystawach między innymi w galerii ON i galerii AT w Poznaniu, Galerii Wschodniej i Galerii Manhattan w Łodzi, Bunkrze Sztuki w Krakowie, CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie, Galerii Arsenał w Białymstoku, Galerii Klimy Bocheńskiej w Warszawie, galerii Zero w Berlinie, Stuttgarter Kunstverein w Stuttgarcie, Museum of Contemporary Art w Strasburgu, Kunstmuseum Bonn, e-flux video rental w Nowym Jorku.