AKCES to wystawa młodych artystów, studentów i świeżych absolwentów polskich uczelni artystycznych kształcących się w obszarach szeroko rozumianej sztuki mediów.

To z jednej strony dopiero, z drugiej – już piąta edycja Konkursu Najlepszych Dyplomów Sztuki Mediów. Co roku prace z 8 uczelni artystycznych: Gdańska, Katowic, Krakowa, Łodzi, Poznania, Szczecina, Warszawy i Wrocławia – są prezentowane przez Centrum Sztuki WRO we współpracy z wrocławską Akademią Sztuk Pięknych.

Tegoroczna wystawa, zatytułowana AKCES, odbywa się w kontekście programowym Biennale WRO 2019, co stanowi okazję do międzynarodowego debiutu młodych artystów, skonfrontowania się z wymagającą publicznością, zaprezentowania dzieł kuratorom, krytykom oraz przedstawicielom galerii i międzynarodowych instytucji artystycznych. Jest to wystawa konkursowa, i to w sposób podwójny. Międzynarodowe jury wybiera najlepszą z eksponowanych prac, przyznając jej nagrodę ufundowaną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Swego wyboru dokonuje także publiczność. Nagroda Publiczności ma również wymiar finansowy, została ufundowana przez Rektorów uczelni biorących w Konkursie. Ale już sama wystawa jest wynikiem wcześniejszej selekcji. Na każdej z reprezentowanych uczelni, w każdym z ośrodków pracowały bowiem komisje, złożone z niezależnych przedstawicieli środowiska artystycznego, reprezentanta uczelni oraz zespołu kuratorskiego WRO. Celem był obiektywny wybór z przedstawionych dyplomów najciekawszego i dysponującego największym potencjałem projektu do udziału w wystawie.

W dotychczasowej 5. letniej historii konkursu pośród najlepszych dyplomów znalazły się zarówno instalacje wideo, animacje komputerowe, ingerencje w mediach społecznościowych, projekty interaktywne i generatywne, koncerty audiowizualne, realizacje z pogranicza bioartu i sieci neuronowych, jak i działania podejmowane z estetyką cosplay i konwencjami świata gier komputerowych. Różnorodność taka podkreśla rosnące znaczenie narzędzi medialnych w obrębie sztuki współczesnej i ich roli w kształtowaniu refleksji nad współczesnością.

Wystawa Akces – jest przejawem podobnej różnorodności formalnej, tematycznej i medialnej, jednak prezentowane w tym roku prace w szczególny sposób ukazują także wyraźną nieufność względem samych mediów artystycznych. Prace wskazują na uważność młodych artystów wobec zarówno cyfrowych, jak ekologicznych zjawisk i zagrożeń. Stanowią próbę wyrażenia własnej tożsamości nie tylko względem sytuacji artystycznej, ale też w nieufnych zmaganiach z konwencją historyczną czy wręcz narodową. Warta jest też podkreślenia ponowna, wyraźna obecność druku jako medium. Artyści unikają nagromadzenia elementów medialnych, wyzyskując raczej potencjał redukcji środków, rozproszenia struktury, otwarcia na kontekst, co upoważnia do pewnego uogólnienia pozwalającego widzieć tegoroczną wystawę jako świeży przejaw postawy odwołującej się do tradycji intermedialnej: krytycznej – nieufnej – poszukującej.

Piotr Krajewski
Krzysztof Dobrowolski