Info
Прокрутити вниз для української версії
Podobnie jak w poprzednich latach, także w ramach aktualnej edycji przygotowaliśmy podróżujący wybór prac wideo i dokumentacji z bogatego programu pokazów, wystaw i działań performatywnych 18. Biennale Sztuki Mediów WRO 2019 CZYNNIK LUDZKI/HUMAN ASPECT. Program WRO 2019 on Tour zbiera prace artystek i artystów, traktujące o złożoności współczesnych relacji człowieka, środowiska i technologii, ujmujące zwrot w stronę człowieka – inicjatora, odbiorcy, niekiedy ofiary szybko zachodzących przemian – jako kluczowe zagadnienie współczesności, ważne także dla aktualnej sztuki.
Wybór dokonany z myślą o wystawie we lwowskim Muzeum Etnograficznym tworzy narrację, w której czynnik ludzki, uwikłany w coraz mniej przejrzyste systemy inteligentnych algorytmów, manifestuje się w formie gestów twórczych, w tym założonej przez artystów aktywności widzów, tworzących rysy i szczeliny w technologicznej nakładce na rzeczywistość.
Jednocześnie status człowieka w pracach artystek i artystów jest zmienny i ulega wielorakim transpozycjom. Ludzka sprawczość prezentuje się w różnych ujęciach i społecznych kontekstach, dzięki technologii aktywna i przez nią unieważniana, wzmacniana i podważana, wobec ciągle zmieniających się koordynat współczesności raczej lawiruje, niż utrzymuje stabilny kurs.
Predictive Art Bot, otwierająca wystawę instalacja grupy DISNOVATION.ORG, wyróżniona na tegorocznym Biennale Nagrodą Krytyków i Wydawców Prasy Artystycznej, nawiązuje do operacji losowych wykorzystywanych już w sztuce XX wieku. Bierze w nawias nie tyle postulowaną wobec sztuki oryginalność, ile krytycznie przygląda się samej idei sztucznej inteligencji. Bez ustanku generuje nowe koncepcje artystyczne i kuratorskie, na bieżąco dobierając słowa z bazy pojawiających się nagłówków artykułów w serwisach internetowych. Umożliwiając algorytmiczną zabawę w nieoczekiwane zbitki sensów, kryjące potencjalność ingerencji w system sztuki, jest wezwaniem do zachowania krytycznego dystansu.
Karina Marusińska i Alicja Kielan w działaniu Tablerror pokazują absurd przymusu optymalizacji. Subtelne usterki porcelanowej zastawy, które według standardów kontroli jakości dyskwalifikują naczynia z obrotu rynkowego, traktując je jako odpady, dla artystek stają się walorem udostępnionym uczestnikom performatywnej uczty. Tytułowy błąd odnosi się w większym nawet stopniu do niemożności oddania prawdziwej natury tego zdarzenia przez dokumentację wideo, niż do niedoskonałości porcelany. Zastawę i fragmentaryczne dokumentacje oglądamy przez szybę, wyeksponowane w muzealnej gablocie. Są tu tylko dalekim echem czy śladem zdarzenia, któremu znaczenie i wyraz nadali jego uczestnicy.
Jana Shostak i Jakub Jasiukiewicz, których procesualna, wielopostaciowa praca Miss Polonii, reprezentowana we Lwowie przez wideo Marsz oraz performans – wystąpienie Miss Polonii na wystawie, także kwestionuje skonwencjonalizowane miary doskonałości. Artyści hakują system konkursów piękności, wpuszczając tu wirusa nieudawanej autentyczności i jasnej postawy etycznej: prawa kobiet, wykluczanych z różnych powodów mniejszości, emigrantów i uchodźców są przez Janę Shostak – kandydatkę na miss – konsekwentnie artykułowane jako prawa człowieka. W zmaganiach o kolejne trofea towarzyszy jej, jako impresario i twórca zapisów filmowych, Jakub Jasiukiewicz. Razem wykorzystują każdą okazję medialnej widoczności, by inaczej kodować pojęcie piękna i rolę twórcy.
Jednak czynnik ludzki – wstrząsany dopaminowym cyklem wzmożeń generowanych przez media społecznościowe, manifestuje się także w efekcie zniesienia empatii i autonomii myślenia na rzecz zautomatyzowanych zachowań i nieskomplikowanych ideologii – populistycznych lub jawnie przemocowych. Medialne zapośredniczenie przepływu informacji, migotliwość strumienia newsów nie prowadzi tylko do atrofii znaczeń, ale i zobojętnienia ich odbiorców. Prace Emmanuela Tussore’a i Daniego Ploegera sytuują sprawczość człowieka wobec takich właśnie zjawisk, w których opuszczamy obszar wartości, wyłączamy zasady etyczne, łamiemy normy solidarności.
W wideo Sirènes Tussore za pomocą prostego zabiegu montażowego rozkłada (na czynniki ludzkie) eufemistyczne określenie „kryzys uchodźczy”, przedstawiając pojedynczych ludzi, którzy z godnością i spokojem znikają w falach wzburzonego morza. W ten sposób przywraca człowieczeństwo anonimowym ofiarom prób ucieczki przed wojną, prześladowaniami i niedostatkiem.
Dani Ploeger w instalacji The Grass Smells So Sweet przekłada swoje doświadczenia z frontu wojny na wschodzie Ukrainy i publikowane na forach relacje weteranów zmagających się traumą przeżycia postrzału w głowę na rodzaj perwersyjnej rekonstrukcji. Instalacja rozgrywa się zarówno w przestrzeni fizycznej, jak i wykorzystuje narzędzia rzeczywistości wirtualnej. Buduje krytyczny dystans do systemu elektronicznej rozrywki, w którym tak łatwo zatraca się świadomość przeskoków między prawdziwym doświadczeniem a jego techniczną symulacją.
Dwie kolejne prace – Nintendogs Fabiana Kühfußa i Oracle Esmeraldy Kosmatopoulos – również poruszają zagadnienia przejęcia ludzkiej sprawczości przez robotyczne systemy i automatykę maszynowego uczenia się. W zabawnej instalacji Kühfußa robot nieustannie głaszcze wirtualnego szczeniaka. Człowiek – potencjalny właściciel gierki – jest zwolniony z obowiązku empatii i troski.
Kosmatopoulos wykorzystując w swojej pracy gest automatycznego wybierania kolejnych słów z podpowiedzi autotekstu, obrazuje w jakim stopniu semantyczne struktury języka są przechwytywane przez AI, infekując zwrotnie nasz naturalny sposób komunikacji. Każda wysłana przez nas wiadomość, każdy post napisany do bliskich nam osób wytwarza behawioralny naddatek, którym nieustannie karmią się inteligentne algorytmy. Efekt przeskalowania tego strumienia semi-automatycznych komunikatów wprowadza możliwość dystansu i refleksji.
Wystawę instalacji kończy praca dwójki brytyjskich naukowców i artystów pracujących w nurcie art&science Anny Dumitriu i Alexa May’a. Archaeabot: a Post Singularity and Post Climate Change Life-Form to robotyczna istota, nawiązująca do żyjących w ekstremalnym chemicznie środowisku archeonów, najstarszej znanej formy życia na Ziemi. Praca wykorzystuje najnowsze badania nad archeonami i samouczące się algorytmy, proponując spekulatywną wizję kontynuacji życia w postludzkiej przyszłości. Tworząc obdarzonego sztuczną inteligencją (a więc teoretycznie mogącego ewoluować) archeonopodobnego robota Dumitriu i May naszą wyobraźnię kierują ku radykalnej przyszłości. Na zniszczonej ludzką działalnością i wymarłej planecie jedyną formą życia jest dziwny Archaeabot, hybryda takich koncepcji życia jak witalistyczne, wytwórcze i przedludzkie zoe oraz bios – zmienny, polityczny dyskurs o życiu. Czynnik ludzki jest w takim ujęciu zarówno nieusuwalnie immanentny, jak i całkowicie wyeliminowany.
Lwowska prezentacja jest pierwszym przeniesieniem części programu Biennale WRO 2019 poza Wrocław i jego specyficzną względem miejsca ekspozycji iteracją. Muzeum Etnografii przechowuje fragmenty spójnych niegdyś kolekcji przedmiotów o często zagadkowym dzisiaj przeznaczeniu, będących manifestacją ludzkiej wrażliwości estetycznej i funkcjonalnej w innych rzeczywistościach społecznych i politycznych. Jest to niezwykły kontekst dla wystawy traktującej o naszej aktualnej relacji z technologią: podczas gdy czynnik ludzki nadbudowuje kolejne warstwy rzeczywistości, jednocześnie konfrontuje się z coraz większą autonomią technologii przez siebie tworzonych.
INSTALACJE:
DISNOVATION.ORG – Nicolas Maigret (FR) + Maria Roszkowska (PL), Predictive Art Bot, 2017, instalacja generatywna
Karina Marusińska (PL) + Alicja Kielan (PL), Tablerror, 2019, instalacja, obiekty, pętle wideo
Jana Shostak (BY/PL) + Jakub Jasiukiewicz (PL), Marsz, 2018, instalacja wideo, 6:38
Emmanuel Tussore (FR), Sirènes (Sirens), 2017, instalacja wideo, 11:00
Fabian Kühfuß (DE), Nintendogs, 2017, instalacja robotyczna
Dani Ploeger (NL), The Grass Smells So Sweet, 2018, instalacja, obiekty, aplikacja VR
Esmeralda Kosmatopoulos (US/FR), Oracle, 2017, instalacja, obiekt i pętla wideo, 5:00
Anna Dumitriu (GB) + Alex May (GB), ArchaeaBot: A Post Singularity and Post Climate Change Life-form, 2018, instalacja robotyczna
WRO on Tour #3
on / off
prezentacja w ramach wystawy
Spojrzenie na człowieka i środowisko jego życia. Widok z góry, w którym zgeometryzowane krajobrazy w skali makro, lawirują między estetyczną abstrakcją, a nasyconą informacjami precyzją big data. Widok z bliska, w którym przestrzeń prywatna zmaga się z systemem władzy i wynikającej z niej przemocy.
Wizualne zabiegi, sposób kadrowania, montażu i kompozycji dostarczają estetycznej satysfakcji oraz pouczającej wiedzy o naszych relacjach z otoczeniem najbliższym – prywatnym, społecznym, krajobrazem kulturowym i kultywowanym. Te zmienne relacje, w których nasza sprawczość jest zarówno znoszona, jak i nadmiernie wzmacniana, ujęte są ramą teraźniejszości oraz spekulatywnej postludzkiej przyszłości.
PROGRAM:
Liliana Piskorska (PL), Public Displays of Affection, 2017, 6:49
Lukas Marxt (AT/DE), Imperial Valley (cultivated run-off), 2018, 14:00
Tomasz Domański (PL), Horte!, 2018, dokumentacja instalacji performatywnej, 4:09
Jacek Chamot (PL), islands_ 03, 2018, 3:17
Rafał Żarski (PL), Palace in the Middle of the Town, 2018, 4:52
18. Biennale Sztuki Mediów WRO 2019 CZYNNIK LUDZKI / HUMAN ASPECT
Dyrektor artystyczny: Piotr Krajewski
Dyrektor programowa: Violetta Kutlubasis-Krajewska
Kuratorki wystawy on/off:
Agnieszka Kubicka-Dzieduszycka
Małgorzata Sikorska (współpraca)
Organizacja:
Fundacja WRO Centrum Sztuki Mediów
Festiwal Tetramatyka
Stowarzyszenie Nurt
Як і в попередні роки, в рамках цієї едиції ми підготували пересувну підбірку відеоробіт та документації з насиченої програми показів, виставок та перформативних акцій 18-ї Бієнале медіа-мистецтва WRO 2019 ЛЮДСЬКИЙ АСПЕКТ / HUMAN ASPECT. Програма WRO 2019 on Tour містить праці митців, що займаються складністю сучасних взаємовідносин людини, навколишнього середовища та технології, фіксуючи поворот до людини – ініціатора, реципієнта, іноді жертви швидкоплинних змін – як ключового питання сучасності, важливого також для актуального мистецтва.
Вибір, зроблений з думкою про виставку у Львівському етнографічному музеї, створює наррацію, в якій людський фактор, вплутаний у все менш прозорих системах розумних алгоритмів, проявляється у формі творчих жестів, у тому числі, запланованої митцями активності глядачів, які творять розриви і тріщини в технологічній накладці на реальність.
У той же час статус людини у творах мисткинь та митців є мінливим і зазнає різноманітних транспозицій. Людська агентність (справність) представлена в різних ракурсах та соціальних контекстах, завдяки технології, активна і також технологіями скасована, посилена і нею ж підірвана, в умовах постійно мінливих координат сьогодення, вона скоріш маневрує аніж підтримує стабільний курс
Predictive Art Bot, що відкриває виставку – інсталяція групи DISNOVATION.ORG, нагороджена на цьогорічній бієнале Премією мистецтвознавців та видавців мистецької преси, нав’язує до випадкових операцій, які вже використовувались у мистецтві ХХ століття. Бере в дужки не так постульовану щодо мистецтва оригінальність, а досить критично приглядається самій ідеї штучного інтелекту. Постійно генерує нові мистецькі та кураторські концепції, в реальному часі вибираючи слова із заголовків статей що з’являються на новинних інтернет ресурсах. Уможливлюючи алгоритмічну гру в несподіваних кластерах змістів, що містять потенційність втручання в систему мистецтва – це заклик до підтримки критичної дистанції.
Каріна Марусінська та Аліція Кєлян в дії Tablerror демонструють абсурдність примусу до оптимізації. Невеликі дефекти порцелянового столового посуду, які, згідно зі стандартами контролю якості, дискваліфікують цей посуд з ринку, розглядаючи його як відходи, для мисткинь стає надбанням, доступним для учасників перформативного застілля. Помилка з назви навіть більше стосується неможливості донести справжню природу цієї події за допомогою відеодокументації, ніж до недосконалості порцеляни. Столові прибори та фраґментарну документацію ми оглядаємо через скло музейної вітрини. Вони тут є лише далеким відлунням або слідом події, якій її учасники надали вираз та сенс.
Яна Шостак та Якуб Ясюкевич, чия процесійна, багатофігурна робота Міс Полонії, представлена у Львові відео-інсталяцією Марш, також ставить під сумнів конвенціоналізовані виміри досконалості. Художники ламають систему конкурсів краси, впускаючи сюди вірус непідробної автентичності та чіткої етичної постави: права жінок, меншин, виключених з різних причин, емігрантів та біженців – Яна Шостак – кандидатка на міс – послідовно артикулює як права людини. Якуб Ясюкевич, як імпресаріо і творець кінозаписів, супроводжує її в боротьбі за наступні трофеї. Разом вони використовують кожну можливість медійної присутності щоб іншим чином кодувати поняття краси та роль творця
Однак людський чинник – розхитуваний дофаміновим циклом інтенсивності генерованої соціальними медіа, проявляється також в результаті скасування емпатії та самостійності мислення на користь автоматизованої поведінки та неускладнених ідеологій – популістських чи відверто насильницьких. Медіа-посередництво інформаційного потоку, мерехтливість струменя новин призводить не тільки до атрофії значень, але й до збайдужіння їх адресатів. Роботи Еммануеля Тюссора та Дані Плюгера орієнтують людську ефективність у відношенні до таких явищ в яких ми покидаємо сферу цінностей, вимикаємо етичні принципи, порушуємо норми солідарності
У відео Сирени / Sirènes Тюссор, використовуючи простий монтажний прийом розкладає (на людські чинники) евфемістичний термін „криза біженців”, представляючи окремих людей, які з гідністю та спокоєм зникають у хвилях бурхливого моря. Таким чином він відновлює людськість анонімних жертв спроб втечі від війни, переслідувань та нестатків.
Дані Плюгер в інсталяції Трава пахне так солодко переводить свій досвід з фронту війни на сході України та публіковані на форумах свідчення ветеранів, які борються з травмою поранення в голову, у свого роду збочену реконструкцію. Інсталяція відбувається як у фізичному просторі, так і використовує засоби віртуальної реальності. Вона створює критичну дистанцію до електронних розваг, в яких так легко тратиться усвідомлення перестрибування від реального досвіду та його технічної симуляції.
Дві наступні праці – Nintendogs Фабіана Кюхфусса та Oракул / Оracle Есмеральди Косматопулос – також займаються питанням захоплення людської агентності (вправності) роботизованими системами та автоматизацією машинного навчання. У веселій інсталяції Кюхфусс робот постійно гласкає віртуальне цуценя. Людина – потенційний власник гри – звільняється від обов’язку співпереживання та турботи.
Косматопулос, використовуючи жест автоматичного вибору наступних слів із підказки автотексту, ілюструє, якою мірою смислові структури мови хапає AI, зворотньо інфікуючи наш природний спосіб спілкування. Кожен мейл який ми надстлаємо, кожне повідомлення написане до близьких нам людей, створює біхевіоральний надлишок, яким невпинно живляться розумні алгоритми. Ефект масштабування цього потоку напівавтоматичних повідомлень надає можливість дистанції та рефлексії.
Експозицію інсталяцій завершує праця Анни Думітріу та Алекса Мея – двох британських науковців та митців, які працюють у напрямі art&science. Aрхеабот: пост-виняткова та пост-кліматично-змінна форма життя / Аrchaeabot: a Post Singularity and Post Climate Change Life-Form – це роботична істота, взорована на найдавнішій відомій формі життя на Землі – археях, що живуть у хімічно екстремальному середовищі. Робота використовує новітні дослідження архей та алгоритмів самонавчання, пропонуючи спекулятивне бачення продовження життя в майбутньому після людини. Створюючи обдарованого штучним інтелектом (а отже теоретично такого що може еволюціонувати), археєподібного робота Думітріу та Мей спрямовують нашу уяву на радикальне майбутнє. На зруйнованій людською діяльністю та вимерлій планеті єдиною формою життя є дивний Археабот, гібрид таких понять життя, як життєво важливе, продуктивне й долюдське zoe , а також bios – змінний, політичний дискурс про життя.1 При такому підході людський фактор одночасно є непереборно іманентним але також і цілковито усунутим.
Львівська презентація – це перше перенесення частини програми Бієнале WRO 2019 за межі Вроцлава та її особливої, відповідно до місця експозиції, ітерації. Музеї етнографії зберігає фраґменти колись цілісних колекцій предметів, призначення яких на сьогодні часто є загадкою і маніфестує естетичну та функціональну чутливості людини в інших соціальних та політичних реаліях. Це незвичайний контекст для виставки, що стосується наших сучасних відносин з технологіями: в той час як людський фактор будує наступні шари реальності, водночас стикається зі зростаючою автономією створених ним технологій.
WRO on Tour #3
on / off
презентація у рамках виставки
Погляд на людину та її життєве середовище. Вид зверху, в якому геометризовані пейзажі на макромасштабі маневрують між естетичною абстракцією та насиченою інформацією й точністю Big Data. Погляд крупним планом, в якому приватний простір бореться із системою влади та насильством, що виникає внаслідок цього.
Візуальні прийоми, спосіб кадрування, монтажу та композиції забезпечують естетичне задоволення та інформативні знання про наші відносини з найближчим оточенням – приватним, суспільним, культурним та культивованим ландшафтом. Ці мінливі стосунки, в яких наше агентність (справність) є одночасно як зношувана, так і надмірно зміцнена, обрамлені сучасністю та спектакулярністю майбутнйого після людини.
Бієнале медіамистецтва WRO
Мистецький директор: Пйотр Краєвський
Програмний директор: Віолетта Кутлубазіс-Краєвська
Кураторка: Аґнєшка Кубіцька-Дзєдушицька
співпраця: Малґожата Сікорська
Організація: Центр мистецтва WRO та Фестиваль ТЕТРАМАТИКА
WRO: From The Archives
Wydarzenie WRO w ramach Festiwalu Tetramatyka
WRO: From The Archives
wybór, opracowanie i prezentacja Paweł Janicki
24.10 / czwartek / 12:00
Lwowska Narodowa Akademia Sztuki / Wołodymyra Kubijowycza 38, Lwów
wstęp wolny
WRO od początku swojej działalności dbało o to, by organizowane przez nas wydarzenia – wystawy, performansy, koncerty, sympozja, czy spotkania twórców, badaczy i aktywistów – były rejestrowane i archiwizowane (do wykorzystania zgromadzonych nagrań do celów badawczych, edukacyjnych i twórczych). Ta, pozornie prosta zasada, w ciągu trzech dekad działalności WRO pozwoliła stworzyć unikatowy zbiór materiałów, które z czasem stały się bazą dla wielu kolejnych projektów: publikacji, wystaw, badań (prowadzonych zarówno przez członków zespołu WRO, jak i osoby przebywające na rezydencjach twórczych i kuratorskich), czy nawet projektów stricte artystycznych, jak np. instalacji interaktywnych umieszczających archiwalne nagrania w nowych kontekstach.
Trzy dekady aktywności WRO, w ogromnej mierze polegającej na pracy z archiwami wskazują też, że istnieje fundamentalna różnica w metodyce i stylu pracy nad „żywym” archiwum budowanym w obrębie instytucji artystycznej i w ramach jej bieżących autonomicznych działań, a archiwum traktowanym nawet z największą atencją, ale zamrożonym w swoim kontekście. Nie negując roli specjalistycznej wiedzy dotyczącej samego procesu archiwizacji i jego kulturowego znaczenia, warto być może spojrzeć na zagadnienia związane z archiwizacją jako na aktywny, ciągły proces kumulowania doświadczeń i dorobku.
Prace w programie:
Benoît Maubrey, Audio Ballerinas, performans na wrocławskim rynku
WRO ’98 EKSPRESJA MEDIÓW
Władysław Kaźmierczak, Crash, performans transmitowany na żywo ze studia telewizyjnego
WRO Polish Monitor Festival, 1994
Eric Siu, Touchy, performans w przestrzeni publicznej
15. Biennale Sztuki Mediów WRO 2013: Pioneering Values
Mirosław E. Koch, Kormorany. Epizod Dym.
1991
Istvan Kantor, Media Revolt, performans w Domu Handlowym Renoma
Wrocław, 20.06.2014
Jaron Lanier, Virtual Reality as Musical Instrument
Biennale Sztuki Mediów WRO 1997
Jarosław Kapuściński, The point is
GLOBALICA: Biennale Sztuki Mediów WRO 2003
Tibor Szemző , Tractatus, preformans transmitowany na żywo ze studia telewizyjnego
Noc Kompozytorów, 1995
Marcin Krzyżanowski, Madness and Desolation
WRO ’98 EKSPRESJA MEDIÓW
Arkadiusz „Bago” Bagiński, Communicators, instalacja sabotująca miejski system sterowania ruchem
GLOBALICA: Biennale Sztuki Mediów WRO 2003
Andrey Ustinov, Film Noir, instalacja performatywna
17. Biennale Sztuki Mediów WRO 2017 DRAFT SYSTEMS
Conditional arts | prostota stosowana
Wydarzenie WRO w ramach Festiwalu Tetramatyka
Conditional arts | prostota stosowana
ilustrowany wykład Pawła Janickiego
25.10 / piątek / 12:00
Lwowska Narodowa Akademia Sztuki / Wołodymyra Kubijowycza 38, Lwów
wstęp wolny
Bogate materiały ilustrujące zarówno prace własne, jak i wybranych międzynarodowych artystów, służą Pawłowi Janickiemu do opowieści o zastosowaniu w sztuce medialnej relatywnie prostych mechanizmów związanych z kodem i algorytmami. Wykład, oryginalnie przygotowany jako prezentacja dla zespołu WRO w ramach wewnętrznego programu samokształcenia, w zabawny i pouczający sposób zwraca uwagę na możliwości tkwiące w prostych strukturach i technikach, pokazując jak tworzyć oryginalne realizacje sztuki mediów, bez konieczności uciekania się do zaawansowanych i kosztownych technologii.