Info

Gigantyczna, choć niemal niematerialna kopuła ze szkła akrylowego i aluminium w latach 60. była symbolem technologicznego postępu ery kosmicznej. Oparte na kształcie brył platońskich kopuły domów nie są tylko retrofuturystyczną wizją, lecz misternie utkaną i opatentowaną rzeczywistością, która – jak się okazało – przenika wszelkie aspekty ludzkiej biosfery. Od chemii organicznej po meta-fizyczne dociekania natury świata i Wszechświata.

Richard Buckminster Fuller (1895-1983), antycypator naukowego dizajnu, architekt, guru, poeta i wizjoner, którego holistyczny interdyscyplinaryzm przyniósł mu sławę geniusza-celebryty na miarę współczesnego Leonarda da Vinci, zbudował podstawy dla współczesnej ekotechnologii przyszłości. Stworzył spójny system, w którym połączył rozważania metafizyczne z pragmatyczną realizacją architektonicznych wynalazków. Fuller projektował zarówno inteligentne domy (Dymaxion House), jak i ekologiczne samochody (Dymaxion Car). Komponenty idealnego miasta przyszłości bez żadnych wyrzeczeń technologicznych.

Niczego nie zmienisz walcząc z otaczającą cię rzeczywistością. By ją zmienić, zbuduj nowy model, który sprawi, że obecny stanie się przestarzały – R. Buckminster Fuller

Fuller stworzył całą kosmografię, w której budowa wszechświata oparta jest na bryłach platońskich a rzeczywistość jest ludziom bezpośrednio niedostępna. W książce pt. Operating Manual for Spaceship Earth przedstawił ziszczającą się wizję świata, który wyczerpuje wszystkie zasoby naturalne. Nie postulował jednak powrotu do natury. Jedyny ratunek znajdował się w postępującym rozwoju technologicznym, który umożliwi ludziom eksplorację wszystkich możliwości statku zwanego Ziemią bez zagrożeń dla działania całego synergicznego systemu Wszechświata. Co zapewniło mu ogromny posłuch zarówno wśród szukających militarnych innowacji oficerów, jak i budujących komuny hipisów.

Cykl projektów Inventions: Twelve Around One pokazuje myślowe mapy, po których poruszał się Fuller. Pokazuje holistyczną wizję świata z perspektywy zarówno fizycznej, jak i metafizycznej. Rozszerzenie świata nauki na świat sztuki i odwrotnie. Projekt fulerenów, przestrzennych brył złożonych z foremnych wielokątów okazał się odkryciem znacznie wykraczającym poza granice dyscyplin. Kształt kopuły Fullera zaczął objawiać się w nagrodzonych Noblem odkryciach naukowych i stał się kultowym wyznacznikiem kierunku, w którym miała zmierzać przyszłość, widocznym nawet we wzorze oficjalnej piłki nożnej FIFA. Lata 60. zachłysnęły się Fullerem – jedenastą osobą, która zrozumiała teorię względności Einsteina.

Sztuka, która w swoim zaawansowaniu staje się nauką oraz nauka, którą postęp zbliża do statusu sztuki. Synergiczność świata i podstawy współczesnego art&science. Taki jest holizm Fullera. Wciąż aktualne problemy poruszane przez wybitnego człowieka, który czuł się u siebie we Wszechświecie.

— Dagmara Domagała