Info

Uniwersytet Artystyczny im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu
Wydział Animacji i Intermediów
Katedra Intermediów
Pracownia Intermediów IV
Promotor: dr Daniel Koniusz

Zwrot Zapraszam do wyjścia ma podwójny wydźwięk. Jednocześnie pełni funkcję grzecznościowej prośby o opuszczenie, co już stawia w niepewności, jak i również jest zaproszeniem do dyskusji na temat śmierci, jej potrzebie, prawie i prawdzie. Artystka przebyła w 2020 operację nefrektomii. To skłoniło ją do oswojenia się z tematem śmierci. Sacro Sarco wzorowana jest na istniejącej już kapsule Sarco – urządzeniu służącym do przeprowadzania eutanazji, którego pomysłodawcą jest australijski naukowiec Philip Nitschke. Kapsuła stworzona została z drzwi łazienkowych. Na w_jściu widnieje napis spocznij ułożony z włosów autorki, zapraszający do wnętrza kapsuły. Pochyły metalowy stelaż, na którym ustawiona jest kapsuła, zawiesza ciało między stanem leżenia (spoczynku) a pozycją stojącą. Obiekt, umiejscowiony został na sztucznej trawie. Zamykają go z jednej strony czarny unoszący się balon, a z drugiej lastrykowy wazon z wiązanką kwiatów. Z wnętrza kapsuły wydobywa się dźwięk deszczu. Artystka poszukuje odpowiedzi na osobiste pytanie o śmierć w kontekście wolności jednostki.

E-mail autorki do dr Philipa Nitschke:
Nie sposób wszystko wyjaśnić,
postaram się to zrobić w punktach, wtedy najłatwiej jest zrozumieć mój proces. Z premedytacją nazwałam swoje urządzenie Sacro (Sarco), przekreślenie jest wynikiem usunięcia religijnego kontekstu (religie sprzeciwiają się wolności jednostki, działają na rzecz „dobra wspólnego”), zatem odwołuje się do czystego znaczenia tego słowa: oddany, pełen poświęcenia, samozaparcia – tak można opisać osobę, która jest gotowa poddać się dobrowolnej eutanazji. Stworzyłam obiekt wzorowany na Twoim urządzeniu, choć zobaczysz, że jest to subtelne nawiązanie estetyczne. Skonstruowany z drzwi, identycznych w prawie każdym mieszkaniu w okresie PRL-u, którego założeniem była równość (śmierć), które odzyskałam z okolicznych śmietników. Wykorzystanie drzwi w mojej pracy są wynikiem obserwacji zmiany pokoleniowej na osiedlu rodzinnym, są one metaforą odejścia starego porządku, na rzecz nowego.

1. “Znaczenie słowa to sposób jego użycia”
Ludwig Wittgenstein O pewności

spocząć czy zostać pogrzebanym?

eutanazja i samobójstwo
nieprawidłowo używane w sposób zamienny
posiadają różne konotacje

eutanazja jako przejaw indywidualizmu
samobójstwo określane jako zachowanie egoistyczne; działanie w afekcie

2. TRANSPLANTACJA ORGANÓW W KONTEKŚCIE ŚMIERCI MÓZGOWEJ
Sztuczne podtrzymywanie życia przy pobieraniu narządów do przeszczepu.
Kryterium  – obecność ośrodka świadomości – dusza a ciało.

3. PRAWO I WOLNOŚĆ
Prawo, które uwzględniać ma wolność jednostki, niekiedy działa wbrew tej wolności. Między pojęciami (prawo i wolność), które pozostają w nierozerwalnej relacji, generują się wzajemnie, powstaje czasem konflikt.

w_jście

4. SYMBOLIKA KOLORU ZIELONEGO
W kontekście natury symbolizuje on życie, narodziny – w kontekście ciała ludzkiego jest oznaką istniejącego w organizmie zagrożenia (pomijam kolor oczu).
znaki bezpieczeństwa

5. LASTRYKO
Tworzywo w polskiej kulturze wykorzystywane głównie do produkcji nagrobków. Pozyskane z kontenera cmentarnego, w którym znajdują się fragmenty rozebranych już nagrobków. Mają one postać śmieci i są przeze mnie traktowane jako odpad, ale dla niektórych ich zastosowanie może być dyskusyjne. Lastryko staje się modne (zwłaszcza w architekturze wnętrz) i co ciekawe, nie kojarzy się już tylko ze śmiercią, ale jest postrzegane jako piękny, trwały sztuczny kamień.

6. DŹWIĘK DESZCZU
Pozbawia cię zwerbalizowanych myśli – wprowadza w stan medytacji.

Celem praktyki medytacji jest przygotowanie się w ciągu życia na śmierć.

„Ze zrozumieniem przychodzi wyzwolenie”.
Tybetańska Księga Umarłych

Treść pracy teoretycznej opiera się na dwoistości, niejednoznaczności oraz (wszech) obecnych sprzecznościach. Jest ona wynikiem moich obserwacji, doświadczeń lub informacji, które udało mi się zdobyć w ciągu życia. Wybory, których dokonuje, tworzą mój własny system, który, mam nadzieję, jest zrozumiały w świetle głównego tematu – prawa do dobrowolnej eutanazji. Prawo zdefiniowane za pomocą starannie dobranych, sztywnych słów może być, poprzez różne interpretacje, rozumiane w sposób odwrotny. Wszystko zależy od kontekstu w jakim się sprawy jawią, wszystko (za życia) odnosi się do znaczeń słów i gier językowych z nimi związanych. Moim celem nie jest moralizowanie innych, każdy ma prawo decydować o sobie i tego samego oczekuję od moich postanowień.

Maria Furtacz swoją praktykę opiera na wyodrębnianiu z rzeczywistości poszczególnych elementów, które następnie zniekształcone umieszcza z powrotem, grając z ich znaczeniem. Następstwem tych działań są sugestywne obiekty i wideo. Absolwentka poznańskich Intermediów.