ZIELONA ŚCIEŻKA: NATURA-SZTUKA-TECHNOLOGIA
   

ZIELONA ŚCIEŻKA: NATURA-SZTUKA-TECHNOLOGIA
   

Info

Wybór 21 tytułów polskich i międzynarodowych prac ze zbiorów WRO, różnorodne podejścia twórców do zagadnień powstałych na styku pojęć sztuka/natura/technologia w obrębie sztuki mediów – różne techniki i rodzaje realizacje medialne: od wideo, animacji, performansu, po instalacje i sztukę interaktywną, od początku lat 90. po czasy najnowsze.

Badanie tego zespołu zjawisk wymaga interdyscyplinarnych kompetencji, często wykraczających daleko poza niezbędną dla artystów medialnych wiedzę dotyczącą funkcjonowania rozmaitych maszych do kreacji, rejestracji, syntezy i dystrybucji treści. Sztuka współistnieje tu z rozwojem takich dziedzin, jak m.in. biochemia, fizjologia, fizyka teoretyczna, biologia molekularna, neurologia, genetyka, psychologia, statystyka, socjologia, etyka, które wchodzą dzisiaj w rozmaite interakcje, tworząc wysoko wyspecjalizowane, nowe obszary nauki. Praktyka artystyczna rozwija się zatem dzisiaj w kontekście badań naukowych, bardziej, niż kiedykolwiek przejawiając się w formach często niezwykle bliskich naukowym eksperymentom, które z kolei często posługują się ideami, strategiami i narzędziami wykorzystywanymi na polu sztuki.

 

Tekst kuratorski

Rozwój mediów masowej komunikacji i technologicznych narzędzi rejestracji rzeczywistości, jakich od ponad pięćdziesięciu lat używają artyści, kształtuje nasz sposób postrzegania zjawisk naturalnych, zmieniając dotychczasowe konwencje percepcyjno-poznawcze i sposób oglądu świata w ogóle. Media, rozumiane przez Marshalla McLuhana jako przedłużenie ośrodkowego układu nerwowego człowieka, powodują według niego zarówno nieodwracalne zmiany w otoczeniu człowieka, jak i wzorach jego postrzegania. „Efekty techniki nie oddziałują bowiem w sferze koncepcji, ale stale i nieuchronnie zmieniają proporcje naszych zmysłów lub model percepcji. Prawdziwy artysta jest jedyną osobą mogącą bezkarnie wyjść naprzeciw technice, ponieważ jest on ekspertem w pełni świadomym zmian zachodzących w zmysłowym postrzeganiu.” [1]

Podkreślając konieczność zarezerwowania w polu nowej sztuki miejsca dla humanistycznej refleksji nad przenikniętym technologią życiem, pionier sztuki mediów, koreański artysta-wizjoner Nam June Paik stwierdzał w 1965 roku: „Sztuka cybernetyczna jest bardzo ważna, ale ważniejsza jest sztuka dla cybernetycznego życia, a jego samego nie trzeba cybernetyzować.” [2]

Wideo – ze swoją łatwością użycia i natychmiastowością rezultatów – oraz nowe metody kreacji, manipulacji i dystrybucji cyfrowego obrazu i dźwięku, stały się zatem nie tylko narzędziami zapisu i tworzenia, ale także środkami rozumienia współczesnego świata, poznawania procesu redefinicji zjawisk naturalnych i sztucznych oraz konstruowania na nowo relacji i połączeń między nimi.

Takie cechy technologicznych narzędzi artystycznej kreacji, jak liniowość – a więc ciągłość zapisu przebiegu czasu – i procesualność, czyli zdolność projektowania rozmaitych procesów, jak i zdolność im podlegania, przypominające cykliczność naturalnych zjawisk przebiegających w przyrodzie, sprawiają, że nadają się one szczególnie do badania ciągle zmieniającej się sieci związków między światem naturalnym a konstruowanym przez człowieka, między dynamicznie kształtującymi się pojęciami natury i kultury.

Badanie tego zespołu zjawisk wymaga interdyscyplinarnych kompetencji, często wykraczających daleko poza niezbędną dla artystów medialnych wiedzę dotyczącą funkcjonowania rozmaitych maszynach do kreacji, rejestracji, syntezy i dystrybucji treści. Sztuka współistnieje tu z rozwojem takich dziedzin, jak m.in.biochemia, fizjologia, fizyka teoretyczna, biologia molekularna, neurologia, genetyka, psychologia, statystyka, socjologia, etyka, które wchodzą dzisiaj w rozmaite interakcje, tworząc wysoko wyspecjalizowane, nowe obszary nauki. Praktyka artystyczna rozwija się zatem dzisiaj w kontekście badań naukowych, bardziej, niż kiedykolwiek przejawiając się w formach często niezwykle bliskich naukowym eksperymentom, które z kolei często posługują się ideami, strategiami i narzędziami wykorzystywanymi na polu sztuki.

Od wczesnych lat 90. twórczość pionierów podejmujących te zagadnienia, takich jak autor koncepcji wirtualnej rzeczywistości Jaron Lanier, prekursor cyborgizacji ciała, australijski performer Stelarc, czy artyści-badacze Christa Sommerer i Laurent Minnogneau, prezentowana była w Polsce w ramach wystaw i sympozjów kolejnych edycji Biennale WRO. Oddziaływanie tych idei wśród polskiej publiczności, artystów i teoretyków, rozpoczęło się zatem bardzo wcześnie, równolegle z ich międzynarodową recepcją. Towarzysząca tym polskim prezentacjom wystaw i performansów, realizowana przez WRO dokumentacja stanowi ważną część zbiorów udostępnianych w Czytelni Mediów.

Holenderski artysta i teoretyk Koert van Mensvoort, dyskutując w swoim eseju „Prawdziwa natura nie jest zielona” współczesną trudność odróżnienia tego, co naturalne od tego, co jest wytworem kultury, dochodzi do wniosku, że: „W sensie ewolucyjnym, każde rozróżnienie między kulturą i naturą jest arbitralne; jedna i druga były wszak od czasów Darwina częścią tej samej maszyny ewolucyjnej. Kiedy mówimy o naturze, faktycznie mówimy o naszych związkach z naturą, a nigdy o naturze jako takiej.” [3]

Zamiast tradycyjnego podziału na naturę i kulturę proponuje on zatem rozróżnienie między naturalnymi i sztucznymi procesami, jako kryterium klasyfikacji przyjmując kategorie autonomiczności i kontroli:

„Kultura jest tym, co kontrolujemy. Naturą jest wszystko to, co posiada autonomiczną jakość i znajduje się poza oddziaływaniem ludzkiej mocy. W tej nowej klasyfikacji szklarniowe pomidory należą do kategorii kultury, podczas gdy wirusy komputerowe i korki samochodowe na naszych drogach mogą być rozważane jako zjawiska naturalne. Dlaczego jednak mielibyśmy je określać jako naturalne? Czyż nie jest to mylące? Przyporządkowujemy je do kategorii natury, ponieważ funkcjonują jak natura, nawet jeżeli nie są zielone. […] Być może nie powinniśmy patrzeć na naturę jako coś określonego i statycznego, lecz widzieć ją jako dynamiczny proces. Nie tylko ludzie rozwijają naturę, ona także zmienia się w tym procesie. Proponuję więc nowe podejście do rozróżnienia natury od kultury. Na początku – jak to zwykle bywa przy zmianach paradygmatu – chwilę potrwa, zanim się do tego przyzwyczaimy, lecz po po pewnym czasie, sprawy staną się jasne: prawdziwa natura nie jest zielona. Jest raczej poza naszą kontrolą.” [4]

Złożone i dynamicznie zmieniające się relacje między naturą a kulturą zajmowały artystów medialnych począwszy od pierwszych eksperymentów z nowymi narzędziami w latach 60. XX wieku, tworząc coraz to nowe pola odniesień dla aktualnej twórczości i rozwijając się z czasem do wyspecjalizowanych subdyscyplin na styku nauki i sztuki, jakie pojawiły się na progu nowego stulecia, takich jak np. BioArt czy ArtSci.

Obserwacja naturalnych procesów przejawia się w sztuce jako wyrafinowane strategie twórcze, takie jak choćby oparte na mechanizmach dziedziczenia genetycznego programowanie generatywne, wykorzystywane w medialnym performansie, instalacjach interaktywnych, muzyce, animacji komputerowej, dizajnie czy architekturze.

Takie dziedziny medialnej twórczości, jak projektowanie interfejsów człowiek-komputer i strategii interakcji, robotyka czy rzeczywistość wirtualna, w bezpośredni sposób badają i analizują rozmaite aspekty życia, aby je emulować lub symulować w sztucznych środowiskach i przestrzeniach, które w coraz większym stopniu współtworzą post-medialną techno-ekologiczną strukturę, coraz szczelniej oplatającą naszą planetę.

Program Zielonej Ścieżki tworzą materiały z lat 1992-2013, związane z historią Biennale WRO prace wideo, animacje komputerowe oraz dokumentacje medialnych instalacji i performansów. Prezentują one pewien tor historycznego rozwoju dziedziny, w postaci treści stale obecnej w kolejnych wystawach i wydarzeniach Biennale WRO, dowodzącej, jak żywa i rozgałęziona jest sieć związków między sztuką, naturą i technologią.

Można śledzić te tropy chronologicznie, począwszy od wczesnych lat 90. XX wieku i prac, które weszły do historii sztuki mediów – dźwiękowej instalacji „Spanish Fly” Keesa Aafjesa, która za pośrednictwem dotykowego interfejsu przewrotnie odwraca relacje kontroli między człowiekiem a naturą; animacji komputerowej „Der Wald” Tamása Waliczky, która proponując własną wyrafinowaną geometrię ruchu, podważa perspektywiczny sposób reprezentacji obiektów w przestrzeni; czy wybitnych interaktywnych instalacji duetu Christa Sommerer i Laurent Mignonneau, którzy tworząc systemy sztucznego życia i wirtualnej rzeczywistości, jako pierwsi wykorzystywali żywe rośliny i elementy natury (wodę) jako interfejsy do komunikacji człowieka z komputerem, a służące syntezie obrazu oprogramowanie tworzyli w oparciu o zasady dziedziczenia genetycznego.

Można także porzucić chronologię i analizować aspekty formalne i poziom technologicznego wyrafinowania prac, lub względną niezależność od stopnia technologicznego zaawansowania wartości artystycznej, bądź wręcz świadome ograniczanie narzędzi na rzecz estetyki low-tech.

W zbiorze Zielonej Ścieżki pod względem formalnym mamy do czynienia tak z prostymi zapisami wideo, w których zatrzymany i zapętlony czas, powiększające działanie obiektywu kamery czy zwielokrotnienia warstw obrazu wyzwalają metafizyczną zadumę nad fenomenem życia lub empatię wobec jego kruchości (Orlikowska, Iwamura); jak i kombinacją rejestracji wideo, animacji komputerowej, syntezy trójwymiarowego obrazu, wyrafinowanych zabiegów montażowych i materiałów found footage – znalezionych w archiwach biochemicznych laboratoriów czy zarejestrowanych w przestrzeni kosmicznej (Korporal, Hoffmann, Waliczky, Gamsjäger, Oggiano, Nakanishi), które tworzą niepokojący heterogeniczny obraz ewoluującej natury i zapośredniczonego technologicznym instrumentarium naszego jej postrzegania.

Osobną grupę prac tworzą dokumentacje rozbudowanych koncepcyjnie i technologicznie instalacji, CD-ROMów oraz działań performatywnych, w tym także w obrębie BioArt (Sommerer i Mignonneau, Aafjes, Tommasi, Lasserre i met den Ancxt, Nyeki i Denjean, Bisig i Unemi, Donnarumma, Hasebe, Brzeziński, Janicki i Janicka), które stawiają odbiorcę wobec konieczności interakcji z rozmaitymi techno-ekosystemami i zajęcia stanowiska wobec takich zjawisk, jak różnorodność przejawów syntetycznego i naturalnego życia, sztuczna inteligencja, komunikacja między gatunkami, kontrola i dominacja.

Definiując nowy kierunek rozwoju sztuki, włoski spacjalista Lucio Fontana w słynnym „Białym Manifeście” z 1946 roku postulował syntezę jej form i gatunków w czterowymiarowym dziele, będącym w ruchu wobec czasu i przestrzeni. Konieczność tę uzasadniał wpływem mechanizacji na świadomość kształtującą naturę i zewnętrzne otoczenie człowieka:

„Wielkie odkrycia naukowe nieuchronnie ciążą w stronę nowej organizacji życia. Odkrycie nowych sił fizyki i kontrola nad materią i przestrzenią stopniowo narzucą nowe warunki, nieznane wcześniej człowiekowi w ciągu całej jego historii. Wykorzystanie tych odkryć we wszelkich sposobach istnienia życia spowoduje modyfikację natury człowieka. Człowiek przybierze nową psychiczną strukturę.” [5]

„Żyjemy w erze mechanicznej. Pomalowane płótna i stojące wyrzeźbione figury nie mają już racji bytu. […] Potrzebujemy zmiany zarówno esencji, jak formy. Musimy zastąpić malarstwo, rzeźbę, poezję i muzykę. Potrzebujemy sztuki, będącej w większej harmonii z wymaganiami nowego ducha.” [6]

„Nowa sztuka bierze swoje formy z natury. Byt, natura i materia tworzą perfekcyjną jedność. Rozwijają się w przestrzeni i czasie. Zmiana jest niezbędnym warunkiem istnienia. Ruch – właściwość ewolucji i rozwoju – jest podstawowym stanem materii. Materia istnieje w ruchu i tylko w ruchu. Jej rozwój jest wieczny.” [7]

Kuratorka: Agnieszka Kubicka-Dzieduszycka

1. Marshall McLuhan, „Zrozumieć media”, w: „Wybór tekstów” Poznań, 2001, s. 225

2. Edith Decker (red.), „Nam June Paik. Niederschriften eines Kulturnomaden”, Köln, 1992, s.115

3. Koert van Mensvoort, „Real Nature is Not Green”, 2006, in: „Techno-Ecologies. Acoustic Space” Nr 11, red. Rasa Smite, Eric Kluitenberg, Raitis Smits, Riga 2012

4. Ibidem

5. Lucio Fontana i in., „Manifesto Bianco”, 1946, w: Kristine Stiles, Peter Selz (red.) „Theories and Documents of Contemporary Art. A Sourcebook of Artists’ Writings”, Berkely, Los Angeles, London, 1996 s. 48

6. Lucio Fontana i in., „Manifesto Bianco”, 1946, w: Edward A.Shanken, „Art and Electronic Media”, London, New York, 2009, s. 194

7. Lucio Fontana i in., „Manifesto Bianco”, 1946, w: Kristine Stiles, Peter Selz (red.), Ibidem, s. 50

Prace

ZIELONA ŚCIEŻKA

Kees Aafjes / Spanish Fly / 1993 / NL / 2’05”

Ogromna mucha to interaktywna rzeźba dźwiękowa z dotykowym interfejsem. Mucha entuzjastycznie reaguje na dotyk użytkownika, rozkosznie pomrukuje i pokrzykuje po hiszpańsku, głośno domagając się dalszych pieszczot. Ludzie zwykle poskramiają i bezwzględnie wykorzystują naturę do swoich celów. Tutaj role uległy odwróceniu – rozpoczynając grę z hiszpańską muchą, człowiek dobrowolnie podporządkowuje się naturze i ochoczo ulega stworzeniu, którym na co dzień pogardza, a czasami nawet zjada… Dokumentacja wystawy Festiwalu WRO 93, Muzeum Narodowe we Wrocławiu. Dzięki uprzejmości LIMA, Amsterdam. Fragment programu telewizyjnego wyprodukowanego przez ptv echo i Open Studio/WRO.

Tamás Waliczky / Der Wald / 1993 / HU/DE / 4’59”

Animacja komputerowa. Skromny czarno-biały rysunek pozbawionego liści drzewa rozrasta się we wszechogarniający las. Doskonała trójwymiarowa iluzja niekończącego się lasu jest efektem nowatorskiego połączenia technik animacji klasycznej i komputerowej oraz zmiany systemu koordynat, od których zależy reprezentacja przestrzeni. Powstaje labirynt, znika perspektywa, a uważany przez nas za naturalny sposób postrzegania świata zostaje niepokojąco zaburzony. Praca w programie Biennale WRO 95. Dzięki uprzejmości artysty i ZKM Karlsruhe.

Christa Sommerer, Laurent Mignonneau / Interactive Plant Growing / 1992 / AT/FR / 1’37”

Dokumentacja wybitnej interaktywnej instalacji podejmującej temat sztucznego życia. Wczesny przykład zastosowania w sztuce organizmów biologicznych jako interfejsu do komunikacji z komputerem oraz algorytmów naśladujących mechanizmy dziedziczenia genetycznego. Dotykając liści żywych roślin widzowie stymulują i kontrolują procesy życiowe trójwymiarowych reprezentacji roślin wyświetlanych na monitorze, które wzrastają tworząc dynamicznie zmieniający się cyfrowy ogród. Dokumentacja wystawy MultiMediale 5, Muzeum Mediów ZKM Karlsruhe, 1997. Dzięki uprzejmości artystów, Open Studio/WRO i ZKM Karlsruhe.

Rosemary Iwamura / Enchanted Forest / 1992-1993 / JP/AU / 12′

Praca wideo, która jest dowodem na to, że świat naturalny postrzegany za pośrednictwem na pozór nieskomplikowanego procesu rejestracji kamerą wideo, może ulec zaskakującej zmianie. Statyczne długie ujęcia kamery ukazują nietkniętą ludzką ręką puszczę – majestatyczne drzewa, porosłe mchem powalone konary, wijące się korzenie. Dzięki delikatnym manipulacjom, nakładaniu na siebie różnych warstw obrazu i użyciu kolorowych filtrów, pulsujący światłem i dźwiękami zielony organizm nabiera bajkowych cech. Praca w programie Biennale WRO 95. Dzięki uprzejmości artystki.

Christa Sommerer, Laurent Mignonneau / A-Volve / 1994 / AT/FR / 1’21”

Dokumentacja słynnej instalacji, w której woda jest interfejsem łączącym świat wirtualny i rzeczywisty. Widzowie projektują i powołują do życia rybopodobne, trójwymiarowe stworzenia, a następnie bawią się z nimi w szklanym basenie. Nadany im kształt wyznacza cechy osobnicze, zachowanie i sposób poruszania. Stworzenia rywalizują ze sobą o pożywienie, umierają w określonym wieku, giną od drapieżników. Najsilniejsze przeżywają i rozmnażają się, a ich potomstwo dziedziczy cechy rodziców. Dokumentacja wystawy Biennale WRO 95 „Sztuka między wysoką i niską technologią”, Galeria BWA Awangarda. Dzięki uprzejmości artystów i Open Studio/WRO.

Anna Orlikowska / Film o robakach 1 / 2003 / PL / 59″

W tej pracy wideo kamera działa jak szkło powiększające. Prosta rejestracja z pozoru błahego mikrozdarzenia. Krótkie, zapętlone, nagranie jest lekko spowolnione. Czerwona biedronka wypełnia niemal cały kadr. Leży na grzbiecie na białej podłodze i w takt muzyki porusza czarnymi kończynami, z gracją. Czy może jednak bezradnie? Przejmująca choreografia ostatnich chwil życia. Przedstawiony w doskonałej kompozycji i kolorystyce owad przypomina, że odczuwanie cierpienia jest funkcją wszystkich istot żywych. Praca w programie Biennale WRO 05. Dzięki uprzejmości artystki.

Catherine Nyeki, Marc Denjean / Micros-Univers / 2001 / FR / 2’53”

Dokumentacja interaktywnego CD-ROMu, zestawu do tworzenia wirtualnych stworzeń: organicznych form wodnych, form wahadłowych, mechanicznych roślin i abstrakcyjnych owadów. Każdy gatunek dysponuje własnym zbiorem kształtów, sposobów poruszania się, przypisanych im indywidualnych choreografii, możliwości ich wariacji, oraz dźwięków zainspirowanych węgierskimi melodiami ludowymi. Użytkownik może oglądać kolejne animowane kompozycje lub tworzyć nowe kształty i ekosystemy tańczących, post-biologicznych form. Dokumentacja wystawy Biennale WRO 03 Globalica, Muzeum Architektury we Wrocławiu. Dzięki uprzejmości artystów i Open Studio/WRO.

DS-X.org / image-controlled sound nanospheres / 2004 / DE / 5’33”

Audiowizualny obraz procesów życiowych zachodzących w nano-skali, efekt współpracy artystów, biologów molekularnych i genetyków z Instytutu Maxa Plancka w Dreźnie. Naukowcy tworzą wizualizacje niewidocznych obiektów swoich badań. Syntetyczny charakter tych obrazów sprawia, że dają się włączyć w pole sztuki. Za pomocą autorskiego oprogramowania artyści poddali te materiały wysublimowanym manipulacjom, tworząc struktury interakcji między wizualnymi nano-przestrzeniami i generatywnymi warstwami dźwięku. Dokumetacja Biennale WRO 05, Wrocławski Teatr Współczesny, Scena na strychu. Dzięki uprzejmości artystów i Open Studio/WRO.

Yoshihisa Nakanishi / Bio City / 2006 / JP / 7’45”

Animacja wideo, w której z elementów realistycznego obrazu zarejestrowanego w pozbawionym ludzi, widmowym japońskim mieście, zaczynają wyrastać dziwne organiczno-mechaniczne organizmy. Zwykłe przedmioty i składniki miejskiego krajobrazu ulegają spontanicznym mutacjom i zaczynają żyć własnym, postbiologicznym życiem. Przypominające zwierzęta roboty powtarzają czynności, których cel i znaczenie są nieznane. Wykonują role, do których zostały zaprogramowane. Są jak owady i zwierzęta, a być może również jak ludzie. Praca w programie Biennale WRO 07. Dzięki uprzejmości artysty.

Lorenzo Oggiano / Quasi-Objects/Cinematic N.07 / 2006 / IT / 4’38”

Komputerowa animacja, w której wygenerowane przy pomocy modelowania trójwymiarowego sztuczne organizmy, ekosystemy i zdarzenia biologicznie niefunkcjonalne traktują o życiu bez odwoływania się do jego rozpoznawalnych skutków. Praca, będąca częścią realizowanego od 2003 roku cyklu, jest przejawem organicznego re-dizajnu, praktyki twórczego przeprojektowywania form biologicznego życia, koniecznej wobec jego postępującej relatywizacji. Praca w programie Biennale WRO 07. Dzięki uprzejmości artysty.

Anna Orlikowska / Endless Loop / 2007 / PL / 3’25”

W tej pracy wideo tajemnicza galaretowata substancja porusza się, zmienia swój kształt, tworzy wypełnione czymś pęcherzyki, wykazuje aktywność o nieznanej przyczynie i celu. Nie wiemy, czy tę intrygującą, powtarzającą się w pętli choreografię oglądamy w makro- czy mikroskali. Czyżby to życie w jednej ze swoich tajemniczych form? Praca w programie Biennale WRO 07. Dzięki uprzejmości artystki.

Rainer Gamsjäger / Trifter 1 / 2008 / AT / 8’17”

Algorytmiczna interwencja w przestrzeń liniowego wideo. Jednostajne ujęcie lasu – symbolu tego, co naturalne, autentyczne i rzeczywiste – zaczyna ulegać zniekształceniom. Pojawiają się przesunięcia między przestrzennymi warstwami głębi, zaburzają się zasady optyczne, zniesione zostaje zwyczajowe obrazowanie czasu i przestrzeni. Zamiast panoramicznego ujęcia kawałka lasu widzimy medialną przestrzeń danych, starannie zaprogramowany, dynamiczny obraz rządzącego się swoją logiką sztucznego świata. Praca w programie Biennale WRO 09 Expanded City. Dzięki uprzejmości artysty.

Maria Korporal / Passing By / 2008 / IT / 7’39”

Animacja wideo o równoległych światach ludzi i zwierząt. Tłum robiących zakupy w sobotnie popołudnie na Via del corso w Rzymie. Obrazy i dźwięki przyspieszają, tworzą rozmyte tło, na którym pojawiają się zwierzęta. Małpy, żyrafa i żółw nieśpiesznie oddają się swoim codziennym zajęciom. Sekwencje z tła ostrymi przebitkami wchodzą na pierwszy plan, burząc spokój świata zwierząt. W kadr wpadają pomięte paragony, majestatycznie przechadza się po nich żółw, słychać agresywne odgłosy ulicy. Praca w programie Biennale WRO 09 Expanded City. Dzięki uprzejmości artystki.

Gregory Lasserre, Anais met den Ancxt / Akousmaflore / 2007 / FR / 5’48”

Dokumentacja instalacji wzmacniającej percepcyjne zdolności roślin, które dźwiękami wreagują na elektrostatyczną aurę człowieka. Wystarczy zbliżyć się do nich lub dotknąć ich liści, by samemu tworzyć nowe kompozycje. Domowe rośliny zwykle traktujemy jako coś pomiędzy dekoracyjnym obiektem, a formą nieokreślonego bliżej życia. Tymczasem wykrywają one przepływ energii i lepiej rosną, gdy poświęca się im uwagę.W instalacji Akousmaflore dają nam również dźwiękowe świadectwo swojego istnienia. Dokumentacja Biennale WRO 09 Expanded City, Galeria Entropia. Dzięki uprzejmości artystów.

Nina Tommasi / telline o7 interface >she sells seashells< / 2008 / AT / 1’24”

Dokumentacja instalacji zbudowanej z muszli niewielkich małży morskich, które poruszane małymi silniczkami otwierają się i zamykają w identycznym rytmie, jak ten wyznaczany przez morskie fale. Ten sztuczny ekosystem jest kontrolowany przez program analizujący ruch widzów w otoczeniu pracy. Kruche muszelki, wbudowane w mechaniczno-komputerową strukturę rezonują, dokładnie jak w przyrodzie, na brzegu morza, lecz algorytmicznie odtworzony rytm morskich fal jest wynikiem aktywności ludzi w galerii. Dokumentacja wystawy Biennale WRO 09 Expanded City, Galeria BWA Awnagarda. Dzięki uprzejmości artystki.

Joanna Hoffmann / Hidden Dimension / 2010 / PL / 13’38”

Czym jest życie i jak rozpoznać jego przejawy? Czy nasze zmysły, operujące w czterech wymiarach rzeczywistości, mogą rozpoznać rządzące nią zasady? Odpowiedzi na te pytania niosą obrazy z teleskopu Hubble’a i nanoprzestrzenie wnętrza cząstek. Ich ślad można odnaleźć w sztuce. Teoria superstrun zakłada istnienie dodatkowych wymiarów, ukrytych przed naszą ograniczoną percepcją. Co oznacza dla nas życie w wielowymiarowym wszechświecie, z naszymi własnymi ciałami, skrywającymi niezliczone światy? Animacja wideo, praca w programie Biennale WRO 2011 Alternative Now. Dzięki uprzejmości artystki.

Marco Donnarumma / I C::NTR::L Nature / 2010 / IT / 3’35”

Dokumentacja synestetycznego audiowizualnego performansu, w którym wyświetlana na ekranie olbrzymia żywa forma reaguje na improwizowane gesty i dźwięki grającego na gitarze artysty. W powolnych ruchach jej ciało przybiera zupełnie nowy kształt. W tej audiowizualnej strukturze widać dźwięk i słychać obraz, podczas gdy akcja na ekranie zmierza do narodzin motyla, który porzuca swój kokon i odlatuje. Kończy się stymulowany instrumentem cykl życia. Sarkastycznie przedstawione zwycięstwo człowieka nad przyrodą. Dokumentacja Biennale WRO 2011 Alternative Now, Instytut Grotowskiego, sala Apokalipsy. Dzięki uprzejmości artysty.

Michał Brzeziński / Affective Cinema / 2012 / PL / 5’04”

Dokumentacja performansu audiowizualnego z obszaru BioArt, spektakl, który tworzą dane przesyłane między nasieniem performera zmieszanym z drobnoustrojami, jego ciałem, wydawanym przez niego głosem a rośliną. Ruch wewnątrz obszaru widzenia mikroskopu jest przekształcany w obraz i dźwięk, pole elektryczne rośliny też staje się dźwiękiem. Oba impulsy sterują funkcjami obrazu. Głos wpływa na pole elektromagnetyczne pod mikroskopem i ruch-taniec mikrobów słyszących to samo, co widzowie. Muzyka jako uniwersalny język komunikacji między różnymi formami życia. Dokumentacja Biennale WRO 2013 Pioneering Values, Instytut Grotowskiego, sala Apokalipsy. Dzięki uprzejmości artysty.

Aleksander Janicki, Marianna Janicka / Black Garden / 2013 / PL / 3’41”

Dokumentacja interaktywnej przestrzeni oddziałującej na wzrok, zapach i słuch. Ścianę pokrywa realistyczna imitacja rośliny w kolorze czarnym. Pojawienie się widza wyzwala zapach i losowo generowany zestaw elektronicznych kompozycji. Źródłem 120 sampli są odgłosy owadów, zwierząt i industrialne brzmienia miasta. Tworzą przestrzenną kompozycję o zawsze niepowtarzalnej linii melodycznej. Powstaje niepokojące, sztuczne „teraz”, złożone z dźwięku, obrazu i zapachu. Dokumentacja wystawy Pierścienie Saturna, Pałac Ballestremów, Biennale WRO 2013 Pioneering Values. Dzięki uprzejmości artystów.