Info
Synthesis to roczny proces testowania możliwości zdalnej współpracy, sposobów na bardziej świadome klimatycznie tworzenie w dziedzinie sztuki mediów, eksperymentowanie, uczenie się i wyciąganie wniosków w perspektywie koniecznej zmiany.
Zaprojektowany przez Helsińskie Stowarzyszenie Artystów (HAA) i WRO projekt wystartował
1 października 2020 w Centralnej Bibliotece Oodi w Helsinkach wystawą artystek i artystów związanych z obiema instytucjami oraz projekcją z cyklu WRO on Tour. Swoje kolejne publiczne odsłony będzie miał m.in. w ramach Biennale WRO 2021 REVERSO oraz podczas zaplanowanej na jesień 2021 roku podsumowującej wystawy w Helsinkach.
Inicjatorką tak zarysowanej współpracy jest dyrektorka HAA Merja Briñón, która wpisała ją w projekt mający na celu rozwój zrównoważonych międzynarodowych aktywności Helsińskiego Stowarzyszenia Artystów w latach 2020-2022.
Faktyczną przestrzenią współpracy jest algorytmiczna struktura Pawła Janickiego, artysty i kuratora związanego z WRO. Synthesis to patch w MaxMSP, rodzaj silnika umożliwiającego łączenie ruchu, interakcji i różnych źródeł obrazu i dźwięku w formie audiowizualnych instalacji czy performansów. Przestrzeń tę Janicki oddaje dwóm fińskim artystkom – Annie Nykyri i Kaisu Koivisto, wyłonionym w otwartym naborze zgłoszeń zorganizowanym przez HAA. Obie artystki używają medium wideo, tworzą instalacje i prace ekranowe. Ich praca z programowaniem w ramach Synthesis niesie ze sobą potencjał poszerzenia zasobu ich narzędzi twórczych, ich krytycznej analizy, umożliwiając wniknięcie w algorytmiczną podszewkę rzeczywistości. Na późniejszym etapie do Nykyri i Koivisto dołączą inni artyści, Synthesis z czasem zbliży się do WRO 2021 REVERSO.
Artystyczna i międzyinstytucjonalna współpraca jako taka i jej nowe modele – są obok zagadnień, które dopiero wynikną z działań artystek i artystów – nadrzędnym zagadnieniem, któremu chcemy się uważniej przyjrzeć. Szukamy sposobów na zbliżenie się do zrównoważonej produkcji i prezentacji sztuki, bardziej świadomej posiadanych (pożądanych?) i wykorzystywanych zasobów. Czy i jak sztuka może odpowiedzieć na postulat zrównoważonego, świadomego ekologicznie życia, o zerowym bilansie emisji związków węgla? Jakie skutki dla idei współtworzenia, współautorstwa i współpracy może mieć post-pandemiczny reżim ograniczonych środków, niemożności podróżowania i bezpośrednich kontaktów? Czy model oparty na chwilowych przymierzach artystek, artystów i instytucji sztuki, na ich współdziałaniu ponad granicami, zapośredniczonym aplikacjami
do wideo-czatu może przynieść nowe wzory na tworzenie i doświadczanie sztuki przez jej odbiorców?
Synthesis 2021:
od stycznia 2021
eksperymenty, praca koncepcyjna samodzielna i wspólna, dokumentowane bieżące łączenia, rozmowy, analiza procesów i zdarzeń zmierzających do produkcji nowej instalacji
25-26.02. 2021
warsztat w Helsinkach / wprowadzenie do MaxMSP
online / 13.05.2021, 13:00
Kaisu Koivisto (FI), Anna Nykyri (FI), Marko Tandefeld (FI), Paweł Janicki (WRO), Agnieszka Kubicka-Dzieduszycka (WRO), Anna Puhakka (HAA),
The Before, the Now and the Potential Future: Synthesis.
Prezentacja work-in-progress w ramach dni otwarcia Biennale WRO 2021 REVERSO
Barbara / 19.11 – 9.12
oraz Oodi Central Library Helsinki / 4-29.11
Kaisu Koivisto (FI), Anna Nykyri (FI)
Defrost (Sula)
instalacja interaktywna, 2021
Koordynacja produkcji: Agnieszka Kubicka-Dzieduszycka (WRO) i Ann Puhakka (HAA)
Kuratorka: Agnieszka Kubicka-Dzieduszycka
Synthesis / start:
Colour Storms and Half-Empty Urban Spaces
wystawa sztuki mediów Helsińskiego Stowarzyszenia Artystów
Centralna Biblioteka Oodi (Lobby, parter)
1.10 – 1.11.2020
artystki i artyści: Kaisu Koivisto | Anna Nykyri | Paweł Janicki
Not So Far Away
projekcja sztuki wideo z cyklu WRO on Tour
Audytorium Centralnej Biblioteki Oodi, Helsinki
1.10.2020 / 17:00-20:00
artystki i artyści: Emmanuel Tussore | Demelza Kooij | Jacek Chamot
kuratorki: Agnieszka Kubicka-Dzieduszycka, Dominika Kluszczyk
koordynacja produkcji: Elisa Paakkonen
Powiązane projekty współpracy:
Ślady / Interaktywny Plac Zabaw
wystawa podróżująca Centrum Sztuki WRO
Galeria Suomenlinna, Helsinki
28.10 – 21.11.2020
artystki i artyści: Paweł Janicki | Tomasz Mirt | Małgorzata Sikorska
kuratorka: Małgorzata Sikorska
koordynacja produkcji: Dominika Kluszczyk, Elisa Paakkonen, Małgorzata Sikorska
Colour Storms and Half-Empty Urban Spaces to wystawa przygotowana przez Helsińskie Stowarzyszenie Artystów wspólnie z Fundacją WRO Centrum Sztuki Mediów. Współpraca ta jest częścią projektu HAA Europe zaplanowanego na lata 2020-2022. Fundacja Centrum Sztuki Mediów WRO jest jednym z europejskich partnerów projektu HAA, który jest finansowany przez miasto Helsinki i Centrum Promocji Sztuki w Finlandii. Wystawa Ślady Interaktywny / Plac Zabaw jest kolejną odsłoną ewoluującego od 11 lat flagowego projektu WRO Interaktywny Plac Zabaw. Finansowanie projektu współpracy z HAA Fundacji Centrum Sztuki Mediów WRO zapewniają Miasto Wrocław i Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Helsińskie Stowarzyszenie Artystów (HAA)
Organizacja pozarządowa od 1967 roku zrzeszająca ponad 800 helsińskich artystów i artystek reprezentujących wszystkie dyscypliny sztuki współczesnej. HAA promuje sztukę współczesną poprzez różnorodne działania edukacyjne, projektowe i wystawiennicze, a także współpracę multidyscyplinarną. Podstawową działalnością stowarzyszenia jest organizacja wystaw i wypożyczanie dzieł sztuki, współpraca międzynarodowa oraz kursy i szkolenia w zakresie sztuk wizualnych. HAA jest jednym z najważniejszych fińskich stowarzyszeń artystycznych, w swojej działalności ceni glokalność, twórczą niezależność, kładąc nacisk na zrównoważony rozwój, różnorodność oraz zwiększanie dostępności sztuk wizualnych.
więcej
Synthesis / backstage
Planowanie projektu w klasycznej formule łączenia artystek i artystów pozostających w orbicie rozpoczynających właśnie współpracę, organizacji z dwóch europejskich krajów zaczęłyśmy późną wiosną 2019 roku wspólnie z nowo wówczas mianowaną dyrektorką HAA Merją Briñón, z którą dzielimy cenne doświadczenia wspólnego działania na Biennale Sztuki w Ii. Powstał plan wyjazdów studyjnych do Wrocławia i Helsinek, kwerend kuratorskich, w tym wizyt w pracowniach artystek i artystów w kontekście planowanego na czerwiec 2020 roku Helsinki Biennale. Zostały napisane i złożone odpowiednie wnioski o dofinansowanie, obydwie organizacje pozyskały i zaplanowały budżety na realizację zamierzeń. Mocnym akcentem zarysowanej współpracy było zaproszenie do Helsinek wystawy Ślady / Interaktywny Plac Zabaw, mającej być również okazją do sieciowania, testowania praktyk mediacji sztuki w bezpośrednich relacjach z helsińską publicznością, artystami i artystkami. Wspólnie z Dominiką Kluszczyk, Małgorzatą Sikorską, Merją Briñón i Elisą Paakkonen zaplanowałyśmy kolejne etapy, oparte o krótkie rezydencje artystyczne, rozwój i realizację projektów, inspiracja do których miała wynikać ze spotkania, rozmowy, wzajemnego poznawania dzieł oraz eksploracji nowych miejsc metodami sztuki wykorzystującej techniczne narzędzia kreacji. Pierwsza z zaplanowanych wizyt studyjnych odbyła się na początku marca 2020 roku, kiedy Merja Briñón odwiedziła nas we Wrocławiu.
Powód, dla którego opisuję ten, zwykle ukryty, organizacyjno-logistyczny backstage, jest oczywisty: zamknięcie granic i zamrożenie życia publicznego wskutek pandemii COVID-19. Przymusowe wygaszenie społecznych interakcji wywróciło wszystkie plany do góry nogami, ujawniając tym samym umowność rutynowych procedur wytworzonych przez system administracji właściwy dla międzynarodowej współpracy artystycznej. Nagle przesłanki zwiastujące schyłek – katastrofa klimatyczna, gospodarka oparta na wyzysku i nadzorze, polaryzacja i rozpad więzi międzyludzkich, populizmy i odwrót od wiedzy – zmaterializowały się jako pojedyncza nitka RNA, niepozorny kawałek białka, który zatrzymał oczywiste cykle i przebiegi, zmuszając ludzkość do (chwilowej, jak się szybko okazało) refleksji nad zasadnością przyjętego modelu nieustannego rozwoju.
Te nowe, obiektywne warunki przyniosły świadomość nieadekwatności założonych formuł i koniecznej rewizji przyjętych metod, sprawiając, że pracę nad konceptualizacją i planowaniem projektu trzeba było podjąć na nowo. Pojawiło się pytanie o to, na czym oprzeć przygotowanie serii prezentacji i wystaw bez zaczynu żywych kontaktów z ludźmi, bez zdziwienia i zachwytu, bez zderzeń twórczych energii i wglądów? Akceptacja braku otworzyła nowe perspektywy na zdalną współpracę, wskazując inne drogi dla jej realizacji i krytycznej analizy.
Przeformułowanie pozostających bez odpowiedzi pytań o cele, przełożenie akcentu z efektów na procesy, ich przebiegi i pozornie nieistotne odnogi, wyostrzenie uwagi na samoistne uwypuklanie się zjawisk i zdarzeń traktowanych dotychczas jako skutki uboczne oraz wynikającą z nich wartość poznawczą, a w końcu gest artysty, który udostępnił strukturę swojego dzieła, sprawiają, że Synthesis otwiera potencjał dla praktyk, których realizacja i jednoczesna obserwacja staje się metodą i wiodącym tematem projektu.
Agnieszka Kubicka-Dzieduszycka